AlimentyPrawo rodzinne

Alimenty na dorosłe dziecko – do kiedy należy płacić?

Cześć osób zobowiązanych do płacenia alimentów żyje w przeświadczeniu, że płacić je muszą jedynie do 18 roku życia dziecka. Część jest przekonana, że ich zobowiązanie „wygasa”, kiedy dziecko skończy szkołę średnią. Jedni i drudzy są w błędzie!

Dlaczego?

Ponieważ kodeks rodzinny stanowi, iż rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie.

Powtarzam… które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie!

To szczególne unormowanie obowiązku alimentacyjnego polega na tym, że obowiązek rodziców dostarczania środków utrzymania i wychowania trwa dopóty, dopóki dziecko nie zdobędzie, stosownie do swoich uzdolnień i predyspozycji, kwalifikacji zawodowych, czyli do chwili usamodzielnienia się, i to niezależnie od osiągniętego wieku.

Uzyskanie pełnoletności nie zmienia sytuacji prawnej dziecka w zakresie alimentów, jeżeli dziecko pobiera naukę w szkole lub na uczelni i czas na nią przeznaczony wykorzystuje rzeczywiście na zdobywanie kwalifikacji zawodowych.

Jak widać, ustawodawca nie przewidział kryterium wieku. Nie powiązał obowiązku alimentacyjnego ze stopniem wykształcenia.

Po prostu, stwierdził; póki Twoje dziecko nie będzie w stanie samodzielnie się utrzymać, Ty masz płacić alimenty!

Zwykle wówczas pada zarzut; ale to może trwać wiecznie!!!

Może.

Znam przypadek, w którym ojciec płacił alimenty na rzecz swojej córki do ukończenia przez nią 30 lat. Aż ta skończyła doktorat!

Swoją drogą, niech się cieszy, że córka tak szybko obroniła swoją pracę doktorską;)

Przejdźmy do części, w której postaram się odpowiedzieć na pytanie – jak przestać płacić alimenty?

Podstawy uchylenia obowiązku alimentacyjnego

Przepisy przewidują sytuacje, po których wystąpieniu możemy doprowadzić do zaprzestania płacenia alimentów. Poprawnie mówi się wówczas o uchyleniu obowiązku alimentacyjnego.

Pamiętać jednak należy, że uchylenie obowiązku alimentacji może nastąpić jedynie poprzez orzeczenie Sądowe. Wymaga więc złożenia stosownego pozwu.

W jakich więc to przypadkach zobowiązani do alimentacji może uchylić się od płacenia alimentów?

Jak przestać płacić alimenty na dorosłe dziecko?

Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego:

  • jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem;
  • jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się;
  • jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Sprzeczne z zasadami współżycia społecznego jest rażąco niewłaściwe postępowanie dziecka wobec rodzica, które może polegać na:

  • zachowaniu godzącym w życie i zdrowie członka rodziny;
  • zachowaniu naruszającym godność, dobre imię i inne dobra osobiste człowieka;
  • zawinione popadnięcie w niedostatek lub umyślnym wywołaniu sytuacji prowadzącej do żądania alimentów.

Uchylenie alimentów w przypadku dziecka pełnoletniego

W praktyce mogą występować różnorodne stany faktyczne, mające wpływ na istnienie obowiązku alimentacyjnego.

Jeżeli np. czas pobierania nauki wydłuża się nadmiernie poza przyjęte ramy, gdy studiujący nie czyni należytych postępów w nauce, nie zdaje egzaminów i ze swej winy powtarza lata nauki w szkole lub na uczelni oraz nie kończy jej w okresie, przewidzianym w programie a ze względu na wiek i ogólne przygotowanie do pracy może ją podjąć, rodzice nie są obowiązani do alimentowania pełnoletniego dziecka.

Pełnoletnie dziecko, które w czasie studiów kilkakrotnie powtarza poszczególne lata studiów, albo też nie kontynuuje nauki oraz nie podejmuje pracy zarobkowej i z tego względu nie dysponuje środkami utrzymania, nie może domagać się ich od swoich rodziców.

Zamiar podwyższenia kwalifikacji zawodowych przez pełnoletnie dziecko pracujące zawodowo także nie zawsze będzie rodzić obowiązek dostarczania mu środków utrzymania przez rodziców.

Istotne znaczenie powinna tu mieć okoliczność, czy dotychczasowe przygotowanie zawodowe i nabyte wcześniej kwalifikacje pozwalają w pełni na samodzielne, regularne zarobkowanie, a więc na pokrycie własnych środków utrzymania.

Także rezygnacja przez dziecko – w celu dokuczenia rodzicom – z pomocy stypendialnej udzielanej przez Państwo może być uznana za szykanę, która narusza zasady prawidłowego współżycia w rodzinie, a tym samym zasady współżycia społecznego.

Tak samo za nadużycie prawa podmiotowego może być uznane żądanie alimentów przez osobę niezdolną do samodzielnego utrzymania się, która z własnej winy znalazła się w niedostatku.

Dotyczyć to będzie osób, które mimo starannego ich wychowania i opieki rodziców same doprowadziły się do nałogowego alkoholizmu czy narkomanii i odmawiają poddania się leczeniu.

Chociaż w tym przypadku jest funkcjonuje odmienne stanowisko wyrażone w uchwale Sądu Najwyższego, które stanowi, że niemożność samodzielnego utrzymania się przez pełnoletnie dziecko ze względu na całkowitą niezdolność do pracy spowodowaną narkomanią nie wyłącza obowiązku alimentacyjnego rodziców.

I na koniec, nadużyciem prawa umożliwiającym uchylenie obowiązku alimentacyjnego jest żądanie przez osobę uprawnioną do alimentacji – w porozumieniu z osobą zobowiązaną do alimentacji – nadmiernych alimentów w celu pokrzywdzenia innej osoby, również uprawnionej do alimentacji.

Uchylenie alimentów w przypadku dziecka niepełnoletniego

Przed osiągnięciem przez dziecko pełnoletności, obowiązek alimentacyjny rodziców może ustać wcześniej tylko wówczas, gdy dziecko uzyska zawód, czy też podejmie zatrudnienie w czasie pobierania nauki, a osiągane zarobki pozwolą mu na zaspokojenie jego potrzeb.

Zwolnienie bądź ograniczenie obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka może też nastąpić w sytuacji, gdy pobiera ono rentę rodzinną, albo rentę zasądzoną z mocy art. 446 § 2 KC.

Obowiązek alimentacyjny może ustać również, gdy dziecko posiada własny majątek, z którego dochody wystarczają na pokrycie jego kosztów utrzymania i wychowania.

Tafi

Piotr Woś

Radca Prawny/Mediator Sądowy - Prowadzę bardzo dużą ilość spraw z zakresu szeroko pojętego prawa rodzinnego. Najwięcej spośród nich oczywiście dotyczy spraw rozwodowych, choć równie spora grupa zleceń dotyczy spraw o ustalenie kontaktów, alimenty, czy też ograniczenie bądź pozbawienie władzy rodzicielskiej.

Polecane artykuły

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Back to top button