AlimentyPrawo rodzinneRozwód

Równouprawnienie małżonków – ich wzajemne prawa i obowiązki

Równouprawnienie małżonków jest jednym z podstawowych założeń polskiego prawa rodzinnego i stanowi element szerszego problemu zrównania w pozycji społecznej i prawach kobiety i mężczyzny.

Orzecznictwo sądów niższych instancji w zasadzie nie wykazuje w tej dziedzinie wahań ani uchybień. Można w nim jednak dostrzec nie zawsze prawidłowe rozumienie zasady równouprawnienia, gdy chodzi o ocenę obowiązku alimentacyjnego między małżonkami.

Rzeczywisty układ stosunków w rodzinie, zwłaszcza wielodzietnej, bywa często taki, że matka przynajmniej na czas potrzebny do zapewnienia małemu dziecku specjalnej pieczy rezygnuje z pracy zarobkowej.

Ułatwiają jej to obecnie przepisy kodeksu pracy.

Z art. 23 i 27 KRO wynika, że w sytuacji takiej matka czyni zadość swemu obowiązkowi przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny przez osobiste starania o dzieci i pracę we wspólnym gospodarstwie domowym, a obowiązek dostarczania pieniężnych środków utrzymania spoczywa wówczas na mężu.

Sądy zasady tej nie kwestionują, dopóki trwa wspólne pożycie małżonków. Zdarzały się natomiast orzeczenia, w których sądy odmawiały w takiej sytuacji przyznania świadczeń alimentacyjnych żonie (zasądzając alimenty wyłącznie na rzecz dzieci), jeżeli jest ona zdolna do pracy, a wspólne pożycie ustało.

Takie stanowisko wynikało z niedoceniania osobistych starań matki o pieczę nad dziećmi.

Okoliczność, że małżonkowie zaprzestali wspólnego pożycia, nie zmienia w sposób istotny sytuacji, jeżeli dzieci pozostały przy matce i sprawuje ona nadal bezpośrednią pieczę nad nimi.

Dlatego też może ona skutecznie domagać się alimentów od męża., choćby do pracy była zdolna, jeżeli pozwala na to jego sytuacja majątkowa i zarobkowa.

Tylko wyjątkowo, gdyby zerwanie pożycia nastąpiło z wyłącznej winy żony, a zwłaszcza gdyby pozostawała ona w innym faktycznym związku, żądanie jej zasądzenia alimentów na własną rzecz mogłoby przedstawiać się jako sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Decyzję sąd powinien powziąć po rozważeniu całokształtu okoliczności, a zwłaszcza potrzeb każdego z małżonków i pozostałej rodziny, a także po rozważeniu czy zerwanie pożycia nie nastąpiło tylko w celu uchylenia się od skutków wydanego nakazu.

Opracowano na podstawie Uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 1976 r. III CZP 46/75

Tafi

Piotr Woś

Radca Prawny/Mediator Sądowy - Prowadzę bardzo dużą ilość spraw z zakresu szeroko pojętego prawa rodzinnego. Najwięcej spośród nich oczywiście dotyczy spraw rozwodowych, choć równie spora grupa zleceń dotyczy spraw o ustalenie kontaktów, alimenty, czy też ograniczenie bądź pozbawienie władzy rodzicielskiej.

Polecane artykuły

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Back to top button